MEMERANDOM.COM –
Tentu, ini draf artikel tentang Nyai Roro Kidul dengan campuran Bahasa Indonesia dan Jawa, berfokus pada pertanyaan apakah beliau adalah Ratu Pantai Selatan atau ‘Public Figure’ Budaya, dengan panjang sekitar 900 kata.
Nyai Roro Kidul: Antara Mitos Sakral Ratu Pantai Kidul lan Fenomena ‘Public Figure’ Budaya
Sopo sejatine Nyai Roro Kidul? Pitakonan iki kaya ombak segara kidul sing ora ana putuse, terus gumulung nggawa misteri lan daya tarik. Sosok mistis ingkang nggadhahi karaton gaib wonten ing Samodra Kidul menika sampun mboten asing malih wonten ing kuping masyarakat Jawi, lan malah sampun misuwur dumugi njaban rangkah. Saben nyebut asmanipun, imajinasi kita langsung tumuju dhateng pesisir kidul Jawi ingkang nggadhahi ombak ageng, swasana magis, lan pantangan ageman ijo royo-royo.
Nanging, sakliyane dados Ratu Pantai Kidul ingkang mistis miturut kapitadosan lan legenda, Nyai Roro Kidul ugi katon kados sampun dados ‘public figure’ wonten ing alam budaya modern. Wajahipun asring medal wonten ing film, lagu, buku, lukisan, malah dados ikon pariwisata. Lajeng, sapa sejatine piyambakipun ing jaman saiki? Tetep Ratu ingkang sakral, utawi namung figur populer ingkang dipun manfa’ataken dening indhustri kreatif?
Sang Ratu Pantai Kidul: Mitos, Legenda, lan Kesakralan
Miturut cariyosipun para sepuh lan maneka versi legenda ingkang sumebar, Nyai Roro Kidul utawi ugi sinebut Kanjeng Ratu Kidul menika nggadhahi sesambetan ingkang kiyat sanget kaliyan kraton-kraton ing tanah Jawi, mliginipun Kraton Mataram. Dipun cariyosaken, panjenenganipun nggadhahi ‘perjanjian’ kaliyan Panembahan Senopati, raja Mataram ingkang sepisan, ingkang njalari raja-raja Mataram salajengipun nggadhahi ‘garwa spiritual’ saking segara kidul menika.
Legenda sanes nyebataken bilih Nyai Roro Kidul menika asalipun saking putri raja ingkang nggadhahi rupa ayu nanging kenging wulu, penyakit kulit ingkang njalari piyambakipun dipun singkiraken. Piyambakipun lajeng nganyutaken dhiri wonten ing segara kidul lan malah pikantuk kakuwatan ingkang ageng, dados panguwasa segara menika. Wonten ugi ingkang nyariyosaken bilih panjenenganipun menika minangka titisan saking Dewi Sri, dewi kesuburan, ingkang lajeng ngalih dumunung wonten ing segara.
Ingkang jelas, wonten ing kapitadosan Jawi ingkang taksih kandel, Nyai Roro Kidul menika sanes namung dongeng biasa. Panjenenganipun dipun pitadosi minangka entitas spiritual ingkang nggadhahi kakuwatan ageng, saged paring rejeki nanging ugi saged njalari bilai menawi boten ngajeni. Larangan ageman ijo wonten ing pesisir kidul, mliginipun ingkang nggadhahi sesambetan kaliyan cariyos Nyai Roro Kidul, menika minangka salah satunggaling wujud pakurmatan lan kawaspadan dhateng kakuwatanipun. Ruangan-ruangan khusus wonten ing hotel utawi panggonan tartamtu ingkang dipun cawisaken kangge panjenenganipun ugi nedahaken bilih kapitadosan menika taksih gesang.
Wonten ing aspek menika, Nyai Roro Kidul pancen Ratu Pantai Kidul ingkang sakral, ingkang dunungipun wonten ing alam gaib, ingkang dipun ajeni lan dipun pitadosi dening kathah tiyang minangka panguwasa segara kidul.
Saking Keraton Gaib dumugi Layar Kaca lan Panggung Musik: Nyai Roro Kidul dados ‘Public Figure’
Nanging, kados pundi nalika sosok mistis menika medal saking alam gaib lan mlebet wonten ing alam ‘nyata’ ingkang modern? Wonten ing perkembangan budaya populer, Nyai Roro Kidul sampun dados "bintang".
Sinten ingkang boten mangertos film-film horor utawi drama kolosal ingkang nggadhahi karakter Nyai Roro Kidul? Saking jaman dangu dumugi sapunika, piyambakipun asring dados tokoh sentral ingkang nggadhahi kakuwatan super, nggadhahi praupan ayu lan ageman ijo ingkang khas. Lagu-lagu dangdut utawi genre sanes ugi kathah ingkang nyebataken asmanipun, nyariyosaken misterinipun, utawi nggambaraken kaendahan lan kakuwatanipun. Lukisan-lukisan ingkang nggambaraken piyambakipun, mliginipun karya-karya Basuki Abdullah, dados populer sanget lan asring dipun pameraken.
Ingkang langkung menarik malih, citra Nyai Roro Kidul sampun dados komoditas pariwisata. Pesisir kidul, kados Pantai Parangtritis, Parangkusumo, utawi Pelabuhan Ratu, dipun promosiaken kanthi nggandhengaken kaliyan legenda Nyai Roro Kidul. Hotel-hotel nyawisaken kamar khusus ingkang dipun pitadosi minangka ‘kamar’ panjenenganipun. Oleh-oleh lan souvenir ingkang nggambaraken utawi nyebataken asmanipun ugi gampil dipun temokaken.
Wonten ing konteks menika, Nyai Roro Kidul sampun dados ikon budaya ingkang misuwur, dipun rembag kathah tiyang, dipun kenali kanthi visual ingkang khas, lan citranipun dipun ginakaken kangge maneka keperluan, saking hiburan dumugi ekonomi. Kados public figure utawi selebriti, piyambakipun nggadhahi ‘brand awareness’ ingkang inggil sanget wonten ing masyarakat. Kathah tiyang ingkang mangertos Nyai Roro Kidul sanes saking kapitadosan ingkang lebet, nanging saking kados pundi piyambakipun dipun gambaraken wonten ing media lan budaya populer.
Persinggungan Kalih Alam: Sakral lan Populer
